Sindrom karpalnog tunela
Syndroma canalis carpalis, DG56.0

Sindrom karpalnog tunela je kompresivna neuropatija, gde je središnji živac (nervus medianus) pritisnut u nivou korena šake koji se naziva karpalni tunel.

Sam karpalni tunel ima hidrostatski pritisak koji normalno iznosi 5–15 mm Hg. Ukoliko pritisak pređe 30mm Hg, dolazi do poremećaja mikrocirkulacije (ishrane samog nerva krvlju), ishemija kompromituje nervnu provodljivost, ali će samo u teškim slučajevima dovesti do propadanja nervnog omotača (demijelinizacije). Pritisak varira u toku dana i najveći je u jutarnjim časovima, oko 6 sati ujutru.

Uzroci sindroma karpalnog tunela

Uzrok iritacije nerva je često nepoznat. Anatomska lokalizacija u formi suženog karpalnog tunela je jedan od više uzroka za nastanak idiopatske nervne iritacije. Trudnoća ili metabolička oboljenja mogu biti razlog poremećene mikrocirkulacije oko živca. Pacijenti nakon preloma donjeg okrajka žbice (u predelu ručnog zgloba) mogu imati suženje karpalnog tunela ili oštećenje nervnih vlakana uzrokovano traumom.

Dijagnostika

Klasični simptom sindroma karpalnog tunela je osećaj utrnulosti u prstima koje inerviše središnji živac – palcu, kažiprstu, srednjem prstu i polovini domalog prsta. Do 40% pacijenata, međutim, oseća trnjenje svih prstiju. Simptomi se često javljaju noću i remete spavanje.

Osim u prstima, može se javiti i bol u zglobu ruke. Jedan deo pacijenata, takođe, primećuje slabost u šaci – fine motoričke sposobnosti su kompromitovane, tako da se dešava da lako ispuste stvari iz šake.

Kliničkim pregledom se mogu, između ostalog, uočiti: mišićna atrofija na uzvišenju palca, Tinelov znak, Phalenov test, slabost mišića šake – naročito smanjenje snage kratkog odvodioca palca (musculus abductor pollicis brevis).

Neurofiziološko ispitivanje (EMNG) ima dijagnostičku i prognostičku vrednost, ali nije obavezno ukoliko anamneza i klinički pregled jasno ukazuju na dijagnozu.

Lečenje sindroma karpalnog tunela

Nehirurško lečenje

U lakšim slučajevima sindroma karpalnog tunela, korišćenje ortoza za ručni zglob može biti od pomoći, naročito za trudnice, gde simptomi često nestaju nakon porođaja. Može se pokušati i sa davanjem injekcija kortikosteroida (blokada), uglavnom ultrazvučno navođeno, što ima i dijagnostički značaj.

Efekat promene režima dnevnih aktivnosti je neizvestan način lečenja. Takođe, lečenje oralnim kortikosteroidima, diureticima ili vitaminom B6 se ne preporučuje.

Hirurško lečenje

Hirurško lečenje podrazumeva dekompresiju središnjeg živca u karpalnom kanalu presecanjem transverzalnog karpalnog ligamenta (retinaculum flexorum manus). Operacija se može obaviti otvorenom tehnikom ili endoskopski.