Artroza korena palca (rizartroza, rizartritis)

Šta je to artroza korena palca? Zbog čega se javlja rizartroza?

Artroza korena palca (rizartoza, rizartritis) predstavlja degenerativno oboljenje hrskavice zgloba izmedju kosti ručja i doručja palca. Karakteriše ga bol u zglobu palca šake koji se javlja na dodir ili prilikom određenih pokreta palca. Ukoliko se oboljenje ne leči, tokom vremenom se paralelno sa bolovima, koji dobijaju na intenzitetu, javlja i slabost u palcu.

Rizartroza se češće javlja kod žena, 2–6 puta češće nego kod muškaraca. Učestalost pojavljivanja rizartroze raste sa starenjem, a bolest često ume da bude asimptomatska. Trećina žena u postmenopauzalnom periodu ima radiografske promene koje odgovaraju artrozi korena palca.

Simptomi rizartroze

Pacijent se žali na bol u korenu palca koji često zrači u uzvišenje palca i predeo zgloba između kosti doručja i gornjeg članka palca. Bol je često u korelaciji sa pokretanjem palca. Simptomi se klasično javljaju prilikom rotatornih pokreta (odvrtanja matice šrafa, uvrtanje peškira i slični pokreti).

Bolovi u mirovanju i slabost u palcu javljaju se posledično kako bolest napreduje.

Dijagnostika

Dijagnoza se najčešće postavlja na osnovu anamneze i kliničke slike.

Klinički pregled ukazuje na postojanje stanja u slučaju pozitivnih znaka prilikom izvođenja standardizovanih testova:

1. Bol u palcu na dodir oko zgloba
2. Krepitacija (škripanje) pri provokativnom testu (Grind test)
3. Nestabilnost u palcu prilikom izvodjenja provokativnog testa

Dijagnoza se potvrđuje radiografijom šake koja uključuje i specijalnu projekciju (Betova projekcija) kako bi se dobio bolji uvid u sam zglob.

Lečenje artroze korena palca

Nehirurško lečenje

Rizartroza se nehirurški može lečiti na nekoliko načina, u zavisnosti od stadijuma bolesti.

1. Rani stadijum sa povremenim bolovima i minimalnim ograničenjem dnevnih aktivnosti:

• Poštedni režim - smanjenje aktivnosti, izbegavanje “hvata pincete” (hvat izmedju palca i kažiprsta) i uvrtanja šake
• Ortoza za palac – po potrebi, radi rasterećenja
• Analgetici, NSAID (nesteroidni antiiflamatorni lekovi)

2. Prelazni stadijum sa ograničenjem dnevnih aktivnosti:

• Ortoza za palac
• NSAID (nesteroidni antiiflamatorni lekovi)
• Steroidne injekcije u zglob korena palca (blokada palca)
• Potrebno je pacijenta uputiti na dalje lečenje ortopedu

3. Uznapredovali stadijum sa značajnim ograničenjem dnevnih aktivnosti i potrebom za svakodnevnom analgetskom terapijom

Moguće je probati sa neoperativnim lečenjem, ali je svakako potrebno pacijenta uputiti na dalje lečenje ortopedu.

Hirurško lečenje

U slučajevima kada neoperativno lečenje ne daje željene rezultate, a prilikom lečenja uznapredovalih slučajeva, može se primeniti čitav niz različitih tehnika operacija rizartroze. Uklanjanje trapezaste kosti je dugo bila standardna procedura pri hirurškom lečenju koja daje dobre rezultate u oko 85% slučajeva. Danas se najčešće pribegava zameni zgloba palca (veštački zglob palca, proteza palca).

Rehabilitacija nakon operacije

Rehabilitacioni period nakon operacije artroze korena palca nekada može biti dug, u cilju dobijanja adekvatne snage i “pinceta hvata” (hvat izmedju palca i kažiprsta).