Šaka · Hirurgija šake lečenje povreda i oboljenja šake
Anatomija šake
Šaka je deo tela koji čine kosti, ligamenti, tetive i mišiči, zatim nervi i krvni sudovi. Građa šake je kompleksna, a u njenom sastavu je 27 kostiju. Kosti šake dele se na kosti ručja, doručja i članke prstiju. Kompleksan sastav šake omogućava čoveku brojne pokrete, veoma složene i precizne. Iz tog razloga šaku nazivamo i izvršnim organom. Zglobovi šake dele se u sedam grupa i svi zajedno čine funkcionalnu celinu i deluju kao elipsoidni zglob.
Koža šake se razlikuje na nadlanici i dlanu. Nadlanica ima kožu koja je tanka i labavo vezana za kosti sa dosta limfnih sudova i vena, za razliku od kože dlana koja je zadebljala i jakim vezama pričvršćena za kosti. Ovo objašnjava zašto se otok šake prvenstveno javlja na nadlanici.
Na dlanu, kao ni na stopalu, nema dlaka niti lojnih žlezda, da bi se osigurao jači hvat i da stvari koje se drže ne bi klizile. Sa druge strane, ima dosta znojnih žlezda koje imaju bitnu ulogu u održavanju telesne temperature.
Pokreti šake su mogući zahvaljujući mišićima koji su povezani preko tetiva. Mišići šake mogu se grupisati u tzv. unutrašnje mišiće šake (intrinzični mišići, nalaze se u samoj šaci) i spoljašnje mišiće šake (ekstrinzični mišići, nalaze se u podlaktici, a pripajaju se na kosti šake dugim tetivama). Sve ekstrinzične opružače inerviše radijalni nerv.
Mnogobrojni ligamenti šake pružaju stabilnost zglobovima šake pri pokretima, pri čemu su naročito bitni ligamenti prstiju, koji su pri opruženim prstima labavi, a pri savijanju prstiju i hvatanju se zatežu. Suprotno, ligamenti koji spajaju doručje i prste su najduži kada su prsti savijeni, a najkraći kada su prsti opruženi. Jedinstvenost pokreta šake se ogleda u specifičnoj funkciji palca koja se naziva opozicija palca. To je sposobnost palca da se, osim pokreta savijanja i opružanja, postavi nasuprot ostalim prstima i da omogući funkciju hvata šake. Glavni snabdevači šake krvlju su radijalna i ulnarna arterija, koje se spajaju formirajući dlanski luk.
U odnosu na svoju veličinu, šaka zauzima najveći prostor u motornom i senzornom delu kore velikog mozga, u poređenju sa drugim delovima tela. Zajedno sa mišićima lica (tzv. mimičkom muskulaturom) učestvuje u podršci govoru i emocijama pri komunikaciji. Šaka je, zbog svakodnevne upotrebe i zahtevnih pokreta, izložena brojnim opterećenjima, pa je njena složena struktura podložna raznim povredama i oboljenjima.
Hirurgija šake. Lečenje povreda i oboljenja šake.
Zbog svakodnevne upotrebe i zahtevnih pokreta šaka je izložena brojnim opterećenjima, pa je njena složena struktura podložna raznim povredama i bolestima.
Najčešće povrede šake su povrede tetiva koje dovode do nemogućnosti pokreta u jednom ili više zglobova. Najčešći uzroci povrede tetiva su posekotine, zapaljenski procesi ili prelomi kostiju. Kod otvorenih povreda je potrebno hirurško šivenje tetiva koje je najbolje učiniti u roku od 6 sati od povrede, ali je od tajminga još bitnije da operaciju šake izvede iskusan hirurg.
Transplantacija ili transfer tetiva šake rade se ukoliko rekonstrukcija tetiva šake nije moguća.
Povrede šake. Oboljenja šake.
- Artroza korena palca (rizartroza)
- De Kervenov sindrom (De Quervainova bolest)
- Dipitrenova kontraktura
- Prelom šake (prelom ručnog zgloba)
- Sindrom karpalnog tunela
- Skijaški palac (palac lovočuvara)
- Škljocavi prst (škljocajući prst)
- Viseći prst (čekićasti prst)
