Šta je potrebno znati
- Viseći prst predstavlja rascep tetive dubokog opružača prsta koji onemogućava opružanje donjeg zgloba prsta. U literaturi se ova povreda može naći i pod engleskim nazivima drop finger, mallet finger, hammer finger, baseball finger.
- Najčešće nastaje kao posledica udarca u vrh ispravljenog prsta koji se iznenada savija pod dejstvom sile.
- Glavni simptomi su bol, otok i nemogućnost opružanja donjeg zgloba prsta. U najtežim slučajevima javlja se prelom donjeg članka prsta.
- U većini slučajeva lečenje je neoperativno i traje najmanje 6 nedelja, dok je u slučaju otvorene povrede neophodna hirurška intervencija.
Viseći prst (eng. drop finger, mallet finger, hammer finger, baseball finger) je stanje u kojem dolazi do rascepa tetive dubokog opružača prsta na pripoju na donjem članku prsta, što onemogućava aktivno opružanje donjeg zgloba prsta. Moguće je da dođe i do preloma, odnosno otrgnuća dela kosti na donjem članku prsta sa nadlanske strane zajedno sa tetivnim pripojem. Po pravilu, viseći prst je povreda koja nastaje nakon iznenadne forsirane fleksije, odnosno savijanja donjeg članka prsta (često udarac loptom u vrh ispravljenog prsta koji se iznenada savija pod dejstvom sile).
Ovaj vid povrede najčešće se dešava na srednjem, domalom i malom prstu.
Simptomi i dijagnostika
Nakon obavljenog razgovora sa pacijentom i kliničkog pregleda, mogu se ustanoviti sledeći simptomi:
- bol i otok prsta nakon traume;
- ponji zglob prsta je polusavijen i ne može se aktivno ispraviti;
- prisutan je bol na dodir sa nadlanske – gornje strane prsta, malo iznad nokta, i širi se oko povređene tetive u predelu srednjeg i gornjeg članka prsta;
- prisutno je ekstremnije ispravljanje prsta – hiperekstenzija u srednjem zglobu, dok je prst u donjem zglobu savijen i ne može se ispraviti.
Radiografija šake može otkriti prelom donjeg članka prsta na gornjoj strani.
Lečenje visećeg prsta
Lečenje visećeg prsta može biti neoperativno i operativno.
Neoperativno lečenje
Neoperativno lečenje podrazumeva imobilizaciju donjeg zgloba prsta pomoću šine ili ortoze za prst, na sledeći način:
- srednji zglob prsta mora biti pokretan;
- donji zglob mora biti ispružen, ali ne prekomerno ispružen, odnosno hiperekstendiran.
Jedan deo manje uspešnih rezultata lečenja može se pripisati lošem razumevanju suštine lečenja od strane pacijenta. Stoga je za dobar rezultat lečenja neophodno objasniti pacijentu da se ortoza za prst mora koristiti kontinuirano, bez skidanja. Ukoliko pacijent ima potrebu da opere šaku, odnosno povređeni prst, neophodno je objasniti da je prilikom pranja neophodno prst sve vreme držati ispravljenim i da se savijanje prsta ne sme pokušavati, naročito u donjem (povređenom) zglobu.
Šina (ortoza) za prst se mora nositi šest nedelja kontinuirano, a potom naredne dve nedelje samo noću. Ukoliko se na kontrolnom pregledu šest nedelja nakon nošenja šine uoči da je donji članak prsta u savijenom položaju i izostaje aktivno opružanje, lečenje se mora ponovo iznova započeti, odnosno šina se mora nositi u kontinuitetu još šest nedelja.
Operativno lečenje
Operativno lečenje sprovodi se u slučaju otvorene povrede – preloma donjeg članka sa otgrnućem tetivnog pripoja, pri čemu dolazi do delimičnog iščašenja donjeg zgloba prsta.
Operacija je eventualno indikovana ukoliko je koštani fragment veliki i obuhvata veći deo zglobne površine donjeg članka prsta. Defekt u opružanju donjeg članka prsta ≤20° smatra se dobrim rezultatom.
Ako je i dalje prisutna savijena pozicija prsta u donjem zglobu uprkos operativnom lečenju, savetuje se ponovni pregled ortopeda. Status povrede se uglavnom poboljšava tokom vremena i sekundarna hirurška intervencija je izuzetno retko neophodna.
